Rüşvet ve yolsuzluk

Yolsuzluk, usulsüzlük, rüşvet toplumların kanayan yarasıdır. Savcının, New York Belediye Başkanı'nın rüşvet aldığı iddiası şok etkisi yaratan bir davadır. Bizim ülkemizde Sayıştay'ın üniversitelerde yolsuzluk raporu da, akademilerdeki çürümeyi gözler üzerine seren bir belgedir.

New York'taki rüşvet, çok boyutlu bir rezillik ve skandaldır. Olayın bir ayağı Türklere ve ne yazık ki Türkiye'ye uzanıyor. FBI son 3 yıldır belediye başkanını izliyor, telefonlarını dinliyor, kanıtları topluyor. Bir kez değil, tekrar eden rüşvetler dizisinden söz ediliyor. 

Rüşvet, bir jest olarak kabul edilemez, aklanamaz. Rüşvete göz yummak, suça ortak olmak demektir. Yolsuzluk konusunda yine aynı düşünce ve görüşler geçerlidir. Yolsuzluk, hukuksuz yapılan işlemdir. Yolsuzluk, yasal olmayana göz yumulmasıdır ve kabul edilemez.

SAYIŞTAY İYİ Kİ VAR

 Türkiye'de kamudaki yolsuzlukları ortaya çıkaran bir kurum var. Sayıştay iyi ki var. Devletin en saygın kurumlarından biri. Oradaki müfettişler, üst düzey eğitimli, hukuk bilen kişiler. Araştırıyor, kılı kırk yarıyor ve kamu kuruluşlarını denetliyor. Halktan toplanan vergilerin nasıl kullanıldığını araştırıyor, harcanan paraların yasalara uygunluğunu raporluyor. Sayıştay denetçileri sayesinde bir havaalanının maliyetindeki, otoyolunun yapımındaki, koltuk takımının alımındaki harcamaların ne kadar doğru olduğunu ortaya çıkarılıyor.

Türkiye, Sayıştay sayesinde usulsüzlükleri öğreniyor. Bakanlıklar, bağlı kuruluşlar, üniversiteler hesaplarını Sayıştay müfettişlerine açıyor. Sayıştay'ın üniversiteler raporunu hiç okumasaydık, öğrenmeseydik, utanmasaydık. Akademik yapılardaki çürümenin boyutları, Sayıştay'ın üniversitelerde yolsuzluk raporuyla ortaya çıktı.

USULSÜZLÜK HER YERDE

Raporda neler var neler. Okudukça yüzümüz kızarıyor, utanıyoruz, şaşırıyoruz. İhalelere tek firmanın davet edilmesini bu rapordan öğrendik. Bazı üniversitelerde rektör yardımcılarının kaçak çalıştığını belirledik. AB'nin Erasmus fonlarıyla koltuk takımları alındığına tanık olduk. Bir üniversitede olmayan dekanlığa atama yapıldığına şaşırdık. Raporda vurgulanan şu usulsüzlüklere, yolsuzluklara bakın:

X Açık Öğretim faaliyetleri gelirlerinden YÖK payı eksik gönderilmiş.

X Sosyal tesislerin elektrik, su, doğalgaz giderleri bütçeden karşılanmış.

X Erasmus fonları ile uygun olmayan harcama yapılmış.
X Hatalı muhasebe hesapları belirlenmiş. 

X Üniversiteye tahsisli yerler protokolle kiralanmış.

İHALESİZ İŞ YAPMALAR

X İhale teklifleri değerlendirilmeden yok sayılmış.

X Bilimsel araştırma için satın alınanlar proje yürütücüsü adına kaydedilmiş.

X Mevzuata aykırı dekanlık kurulmuş ve olmayan yerlere atama yapılmış.

X İhale yapılmadan bazı yerler kiraya verilmiş.

X Döner sermaye birimlerinin elektrik ve ısınma giderleri üniversite bütçesinden karşılanmış.

X Bazı demirbaşların kaydı yok.

X Yapım sözleşmelerine erken ödemeler olmuş.

X Kiralamaya tek firma davet edilmiş. 

X Muhasebe sistemi dışında banka hesapları açılmış.

X İlaçların stok takibinde ve iadesinde sistemsel sorunlar saptanmış.

X Yemek alımlarında usulsüzlük.

X Bazı kadrolara sınavsız atama.

X Akademik rekabeti engelleyen nitelikte ihale.

TÜRKİYE HUKUK DEVLETİ

X Verilmeyen derslere ek ders ücreti ödemesi.

X Rektör yardımcılarının kadrolarının farklı yerlerde olması.

X Araç kiralama ihalesinde rekabeti engelleyen hükümler bulunması.

Üniversitelerde yukarıda sıralanan bu usulsüz işlemler nasıl yapılır? Bilgisizlik mi, yoksa gerçek anlamda yolsuzluk mu?

Rüşvet, birileri için normal günlük yaşam biçimi olabilir, o yapıdaki kişiler böyle kabul edebilir. Yolsuzluk ise, akademi üyeleri için utanç vesikasıdır. 

Türkiye rüşveti, usulsüzlüğü, yolsuzluğu kabul etmeyen, araştıran, ortaya çıkaran ve sorumlulara cezayı öngören bir hukuk devletidir.