Türkiye'de ilk olarak 2014 yılında Yalova ile Bursa bölgesinde ortaya çıkan gal arısı, bu yıl Düzce'den sonra 20 Mayıs'ta ilk defa Zonguldak ormanlarında görüldü. Kestane ağaçlarının tomurcuklarına yumurta bırakarak çiçek açmasını engelleyen ve zamanla ağaçları tamamen kurutmasıyla bilinen gal arısıyla mücadele için Zonguldak Orman Bölge Müdürlüğü çalışma başlattı. Gökçebey ilçesinde bulunan Orman Zararlılarıyla Mücadele Teşhis ve Tanı Laboratuvarı'nda başlatılan çalışma ile gal arısıyla beslenen 'Torymus sinensis' adlı böceğin üretilmesi hedefleniyor. Laboratuvar ortamında çoğaltılacak böceğin, gelecek yıl gal arısının zarar verdiği bölgelere salınımı yapılarak verdiği zararın önüne geçilmesi hedefleniyor.
Orman Mühendisi Yılmaz Yeşeren, gal arısının yumurtasını bıraktığı kestane ağacı dalını göstererek, "Kestane ağacında henüz tam oluşmamış tomurcuğa yumurtasını bırakarak bitkinin yumurtasının üzerinden oluşturduğu bir yapı oluyor. Yani bitkinin 1 yıl sonra yumurtası etrafında bitki genişleyerek gal oluşuyor. Bu galler, bitkinin normal gelişmesini engellediği için bitkinin verimliliğini düşürüyor. Bir ağaçta ne kadar varsa o kadar verim düşüyor. Kestane ağacında da aynı şekilde fotosentezi azaltıyor ve verimi düşüyor. Bu sefer de çok az verim alabiliyoruz. Buna neden oluyor" dedi.
BİR YIL SONRA DOĞAYA SALINACAKLAR
Zonguldak Orman Bölge Müdürü Zekeriya Beyazlı, böceğin üretileceği laboratuvarda incelemelerde bulundu. Gal arısının Zonguldak'ın Kilimli ilçesine bağlı Muslu beldesi, Şirinköy, Kurtköy, Göbü ve Türkali köyleri, Devrek ilçesine bağlı Alparslan köyü ve Bartın Büyükkızılkum, Güzelcehisar mevkilerinde toplam bin 500 dekarlık alanda görüldüğünü söyledi. Bölge müdürlüğü olarak, gal arısıyla mücadele için çalışmalara başladıklarını ifade eden Beyazlı, şöyle dedi:
"Gal arısıyla biyolojik ve mekanik mücadele metotları vardır. Biyolojik olarak mücadele etkinliğimiz artırmak için laboratuvarımızda çalışmalar başladı. Ekibimiz yıllardan beri bu mücadeleyi yapan meslektaşlarla beraber eğitime gönderildi. Kestane ağacın meyvesinden vatandaşlarımız yararlanmakta ve ciddi bir gelir kaynağı elde etmektedirler. Biz de bundan ziyadesiyle memnunuz. Gal arısı meyve üretimini düşürmekte, fakat ölümcül sonuç doğurmamaktadır. Biyolojisi gereği ocak ve şubat aylarında başlatılacak ve yırtıcının üretileceği bir süreç var. Önümüzdeki yıl için biyolojik mücadele başlayacaktır. Biz buna hazırız. Teknik ve biyolojik bir iştir. Mekanik mücadele ise görülen tüm alanlarda devam ediyor. Mekanik mücadele kapsamında üzerinde gal bulunan dallar kesilip yakılmak suretiyle imha edilmektedir."
Gürkay GÜNDOĞAN/ZONGULDAK, (DHA)