Didim Taşburun Limanı'nda literatürdeki adı 'Chelonia Mydas' olan bir yeşil deniz kaplumbağası, Kuşadası Aykuştur Plajı'nda da 'caretta caretta' türü bir iribaş deniz kaplumbağası, sahilde yürüyüş yapanlar tarafından ölü olarak bulundu. İhbar üzerine EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, beraberindeki üyelerle sahile gelerek inceleme yaptı. İncelemede her iki deniz kaplumbağasında da yara ve kesi izine rastlanmadı. Ağa takılıp nefessiz kalarak ya da poşet yutarak telef oldukları sanılan iki deniz kaplumbağasının ölçümleri yapılıp, doku örnekleri alındı. Alınan doku örnekleri DNA çalışmaları yapılması için Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü'ne, kaplumbağalar ise mikro plastik araştırmaları için Muğla'nın Ortaca ilçesi Dalyan Mahallesi'ndeki Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi'ne (DEKAMER) gönderildi.
'İNSAN KAYNAKLI NEDENLERLE YAŞAMLARINI YİTİRMİŞLER'
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, her iki deniz kaplumbağasının da insan kaynaklı nedenlerle yaşamını yitirdiğini belirterek, "Caretta caretta türü kaplumbağanın ön sol yüzgecinin geçmiş tarihlerde yarısının koptuğunu, karapaksın kuyruk kısmının parçalandığını ve iyileştiğini tespit ettik. Kaplumbağa her şeye rağmen yaşamını bugüne kadar sürdürebilmiş, ancak sonu ne yazık ki yine insan kaynaklı bir ölüm olmuş. Dünya denizlerinde 100 milyon yıldan fazla bir süredir dolaşan deniz kaplumbağalarının yedi türünden ikisi; iribaş deniz kaplumbağaları ve yeşil deniz kaplumbağalarıdır. Bu iki türün genellikle yetişkin olanlarının Kuşadası Körfezi'ni beslenme alanı olarak kullandıklarını yaptığımız izleme çalışmalarıyla biliyoruz. Kuşadası Körfezi hem deniz çayırları açısından hem de deniz canlıları açısından her iki türe beslenme olanağı sunmaktadır" dedi.
'DENİZ KAPLUMBAĞALARI İÇİN BÖLGELERİMİZDE FARKINDALIK OLUŞTU'
Ekosistemi Koruma ve Doğa Severler Derneği olarak yaptıkları farkındalık ve bilinçlendirme çalışmalarıyla kıyı bölgelerinde önemli duyarlılık oluştuğunu belirten Bahattin Sürücü, "Vatandaşların kaplumbağanın canlısını çok sevdikleri gibi, ölüsüne de büyük saygı duyduklarını görmekteyiz. Sadece bugün kaplumbağalar için, Kuşadası Belediyesi ve Aydın Büyükşehir Denizcilik Dairesi Başkanlığı'ndan ve 14 vatandaştan ihbar aldık. Ölen deniz kaplumbağasının başında bekleyen birçok vatandaşın 'Acaba yaşar mı?' diye içlerinde hala bir umut taşıdıklarını ve bu nadir deniz canlılarına olan duyarlılıklarını görmekteyiz. Plajdaki vatandaşlara deniz kaplumbağalarıyla ilgili bilgiler verdik. Kaplumbağaların nerede yuvalama yaptıklarını, yavruların nasıl çıktıklarını, nerelerde nelerle beslendiklerini, onları yaralayan ya da ölümlerine neden olan tehditleri anlattık. Farkında olmadan denize atılan bir plastik torbanın, caretta caretta türü bir kaplumbağanın hayatına mal olabileceğini, kıyısal alanlarda bu tür atıkların atılmaması ve görüldüğünde toplanmasının çok önemli olduğunu belirttik. Kaplumbağaların sağlıklı bir şekilde nesillerini sürdürebilmesi, insanların çevre bilinci ve duyarlılıklarına bağlı olduğunu, son yıllarda çevresel nedenler ve insan faaliyetleri nedeniyle birçok ölümler yaşandığını söyledik" diye konuştu.
Bahattin ALBAYRAK/DİDİM (Aydın), (DHA)