Koronavirüs pandemisi sürecinde sağlığa yararları konusu sıkça ele alınan baharatlara rağbet artınca, fırsatçılar, baharatlarda tağşiş yöntemine başvurdu. Baharat, fazla ağırlaşsın diye nohuttan demir tozuna birçok şey katıldı. Tüketici de gerçek ile tağşiş baharat arasındaki fiyat farkına bakarak daha uygun fiyatlı ürün diye açıkta satılanları tercih etmeye başladı. Bu sayede ürünlerde hile yapanlar, sürümden kazanmaya başladı.
'TOKSİK ETKİ BIRAKARAK KANSERE YOL AÇIYOR'
Sofraların, tariflerin ve sağlıklı reçetelerin vazgeçilmezi baharatlardaki bu hileli duruma dikkat çeken Dicle Üniversitesi Hastaneleri Beslenme ve Diyet Birimi Diyetisyeni Pınar Süleymanoğlu, baharatlara artan talebin hemen ardından önce fiyat patlamasının yaşandığını, ardından da tağşiş yoluna gidildiğini söyledi. Sumağa yaprak tozlarının küçültülüp katıldığını, zencefile nohudun ve bazı baharatlara da demir tozunun katıldığını belirten Süleymanoğlu, tağşiş yönteminin vücutta toksik etkiler bırakarak kanser türlerinin oluşmasına neden olduğunu açıkladı.
'NOHUT TOZLARI ZENCEFİLE KATILMAYA BAŞLANDI'
Baharatlara olan talepler arttıktan sonra tağşiş yoluna fazlasıyla gidildiğini aktaran Süleymanoğlu, şunları söyledi:
"Öncelikle bir fiyat patlaması oldu, ucuz olan yerlerde de farklı tağşiş yollarına gidildi. Örneğin, sumağa yaprak tozları küçültülüp katıldı, nohut tozları zencefile katılmaya başlandı, gıda boyaları sıkça kullanıldı, bu boyalarla görünümü canlandırılarak hile yapıldı. Bazı baharatlara da demir tozu katıldı. Bunların hepsinin vücuda çok zararları bulunmakta, çünkü vücutta toksik etkiler bırakmakta. Bu toksik etkiler kanser oluşmasına neden oluyor. Vücutta çeşitli hastalıklara neden olan tağşiş, insan sağlığını bozuyor. En çok kanser türleri, mide rahatsızlıkları gibi rahatsızlıklara yol açıyor. Özellikle metalin uygun olmayan koşullarda karıştırılıp kullanılması, çeşitli gıda zehirlenmelerine ve toksik zehirlenmelerine neden olabilmektedir."
'BÜTÜN BAHARATLARDA HİLE YAPILABİLİR'
Yıllardır mesleğini sürdüren aktar esnafı da, tağşiş yöntemine başvuran aktarlardan şikayetçi. 1891 yılından bu yana hizmet veren Diyarbakır'daki baharatçı Kör Yusuf'un uzman baharatçısı Seyaf Onur, mutfakta kullanılan bütün baharatlarda hile yapılabileceğini belirterek, "Karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çıktı, zeytin çekirdeği çekip katan oldu" dedi.
'GÜVENİLİR YERLERDEN ALIŞVERİŞ YAPIN'
Tüketicilere güvendikleri esnaftan alışveriş yapmalarını öneren Onur, şöyle konuştu:
"İthal baharatlarda mümkün değil, ama yurda girdikten sonra isteyen istediği şekilde tağşişte bulunabilir ve hile katabilir. A'dan Z'ye kadar aklınıza gelen ve mutfakta kullanılan bütün baharatlarda isteyen istediği kadar hile kullanabilir. Örneğin bir karabiberin içine nohut da katabilirler, demir tozu katan da çıktı, zeytin çekirdeği çekip katan oldu ve daha bir sürü şeyler. Kişi vicdani duyguları yoksa, insan sevgisi yoksa ve Allah korkusu yoksa, her şeyi serbest görür. Öyle bir meslektir bu. Tanede öyle bir sıkıntı pek olmuyor, ama çekilmiş ürünlerin tamamında müşterinin bilmediği şeyleri yapanlar ve yaptıranlar oluyor. Bu iş, evladiyelik bir iştir. Bir ticarethane uzun yıllar ayakta duruyorsa ve kendini kanıtlamışsa oradan rahatlıkla alışveriş yapılabilir. Bu işi yapan, 15, 20 yıllık bir esnaftan rahatlıkla alabilirler. Kısacası güvendikleri yerden istedikleri baharatları alsınlar. Onun dışında, marketlerde satılan baharatlarda bile oyun dönüyor, gıda denetimi ve kontrolü olmasına rağmen. En doğalı, tüketicilerin, baharatın kendisini işlenmemiş olarak alıp evde kendilerinin çekmesidir."
Mehmet Mucahit CEYLAN-Nurettin FİDANCAN/DİYARBAKIR, (DHA)
TÜRKİYE
Sayfa başına git
